Στα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους, το τσίπουρο και η μουντοβίνα δεν διαφέρουν σε τίποτα. Στην ουσία πρόκειται για δύο αποστάγματα, με την βασική διαφορά ότι το ένα είναι απόσταγμα από στέμφυλα και το άλλο απόσταγμα από μέλι.
Γευστικά έχει αρκετές ομοιότητες με το ούζο αν και είναι κάπως πιο βαριά αλλά είναι πιο γλυκιά και “κατεβαίνει” πιο εύκολα. Για αυτό και οι παραγωγοί προτείνουν να μην καταναλώνει κανείς πάνω από 2-3 ποτηράκια.
Η μουντοβίνα αναγνωρίστηκε ως τοπικό Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.) αφού την παράγουν μελισσοκόμοι στην περιοχής της Αρναίας. Παράγεται και πωλείται στην περιοχή από την εποχή της τουρκοκρατίας.
Όπως διαβάζουμε, το όνομα μουντοβίνα είναι ελληνορωμαϊκής καταγωγής και σημαίνει σκούρο κρασί και αποδόθηκε αυτό το όνομα από το ενδιάμεσο στάδιο παραγωγής.
Στην περιοχή της Αρναίας Χαλκιδικής οι ντόπιοι μελισσοκόμοι, εδώ και δεκάδες χρόνια, αξιοποιούν τις τριγηθείσες κηρύθρες και τα υπολείμματα μελιού για την παραγωγή της μουντοβίνας.
Η συνταγή της προετοιμασίας, της ζύμωσης και της απόσταξης για την παραγωγή της παραδίδεται από γενιά σε γενιά ως σήμερα. Κύριες πρώτες ύλες της μουντοβίνας είναι το μελιού και το κερί.
Πώς παράγεται η μουντοβίνα;
Το μέλι που εγκλωβίζεται στο κερί μετά τον τρύγο, με απολεπίσματα από τις κηρήθρες συγκεντρώνονται ώστε να αρχίσει η παραγωγή. Μίγμα μελιού-κεριού-νερού βράζεται προκειμένου να λιώσει το κερί και να σχηματιστεί χυλός. Το ζεστό μίγμα διηθείται με φίλτρο ενώ παράλληλα πιέζεται με ειδική πρέσα.
Το διήθημα ρέει σε δεξαμενή και σχηματίζονται δυο υγρές στοιβάδες. Η άνω στοιβάδα αποτελείται από το κερί (που δεν κρατήθηκε από το φίλτρο) και ως ελαφρύτερο αφαιρείται.
Η κάτω στοιβάδα αποτελείται από το γλυκόμελο με όλα τα σάκχαρα από το μέλι και το κερί. Έπειτα το μίγμα αποθηκεύεται σε βαρέλια να ζυμωθεί. Η ποσότητα του ζυμωμένου γλυκόνερου μετά από επτά μήνες είναι έτοιμη για απόσταξη, η οποία είναι διπλή. Η δεύτερη απόσταξη προαιρετικά αρωματίζεται με την προσθήκη αρωματικών ουσιών όπως γλυκάνισο ή μαστίχα. Το καθαρό απόσταγμα είναι η μουντοβίνα.
Ο μελισσοκόμος Αργύρης Γεωργάκας μας ξεναγεί στη διαδικασία παραγωγής της μουντοβίνας που έγινε πρόσφατα στην Αρναία της Χαλκιδικής.
