Αν αγαπάς το χαρακτηριστικά ορυκτό, έντονα όξινο και γεμάτο προσωπικότητα Ασύρτικο, τότε ήρθε η ώρα να γνωρίσεις την πιο «ώριμη» και ξεχωριστή εκδοχή του: το Νυχτέρι.
Και τα δύο είναι τέκνα της ηφαιστειακής γης της Σαντορίνης. Δύο κρασιά με κοινές ρίζες αλλά διαφορετικές ιστορίες, γεύσεις και εκφράσεις.
Τι είναι το Ασύρτικο;
Το Ασύρτικο είναι η πιο εμβληματική λευκή ποικιλία της Ελλάδας και αναμφίβολα το «στολίδι» της Σαντορίνης. Πρόκειται για ένα σταφύλι ανθεκτικό, που αντέχει σε ξηρά, άγονα, ηφαιστειακά εδάφη και δίνει κρασιά με υψηλή οξύτητα, λεμονάτο χαρακτήρα, έντονη ορυκτότητα, μακρά επίγευση και δυνατότητα παλαίωσης.
Όταν προέρχεται από τη Σαντορίνη, το Ασύρτικο αποκτά ιδιαίτερη φινέτσα: η θαλασσινή αύρα, τα φτωχά σε οργανική ουσία εδάφη και η παραδοσιακή «κουλούρα» (ο τρόπος που κλαδεύεται το κλήμα σε σχήμα καλαθιού) το κάνουν να ξεχωρίζει διεθνώς.
Τι είναι το Νυχτέρι;
Το Νυχτέρι δεν είναι διαφορετική ποικιλία, αλλά ένας ιδιαίτερος τρόπος οινοποίησης του Ασύρτικου. Το όνομα προέρχεται από την παράδοση των οινοποιών της Σαντορίνης που ξεκινούσαν τον τρύγο και την οινοποίηση τη νύχτα, για να αποφεύγεται η θερμότητα της ημέρας και να διατηρείται η φρεσκάδα του σταφυλιού.
Το Νυχτέρι φτιάχνεται κυρίως από Ασύρτικο, με πιθανές μικρές προσμίξεις Αηδανιού ή Αθήρι, και χαρακτηρίζεται από υψηλότερο αλκοολικό βαθμό, παλαίωση σε δρύινα βαρέλια και πιο ώριμο, γεμάτο χαρακτήρα. Αν το τυπικό Ασύρτικο είναι κοφτερό και αλμυρό, το Νυχτέρι είναι πιο πληθωρικό, με αρώματα ώριμων φρούτων, μελιού, καπνού και μπαχαρικών.
Ποια είναι οι βασικές διαφορές;
Η βασικότερη διαφορά ανάμεσα στα δύο κρασιά είναι η οινοποιητική προσέγγιση. Το Ασύρτικο, όταν εμφιαλώνεται χωρίς παλαίωση, διατηρεί τη φρεσκάδα του, τα αρώματα εσπεριδοειδών και τη χαρακτηριστική ορυκτότητα της Σαντορίνης. Είναι συνήθως πιο ανάλαφρο σε σώμα και ιδανικό για θαλασσινά ή λευκά κρέατα.
Το Νυχτέρι, από την άλλη, προέρχεται από ώριμα σταφύλια, έχει πιο γεμάτο σώμα, υψηλότερο αλκοόλ και σαφώς μεγαλύτερη πολυπλοκότητα. Η παλαίωση σε βαρέλι του χαρίζει νότες από βανίλια, ξύλο και ψημένα φρούτα, που το καθιστούν κατάλληλο για πιο έντονα πιάτα – ακόμα και για κόκκινα κρέατα ή παλαιωμένα τυριά.
Ακόμη και στο άρωμα και τη γευστική εμπειρία, το Ασύρτικο τείνει προς το λεμόνι, το lime, τα λευκά άνθη και τη θαλάσσια αλμύρα. Ενώ το Νυχτέρι αγκαλιάζει πιο θερμά αρώματα όπως ροδάκινο κομπόστα, καραμέλα, φρυγανισμένο ψωμί και καπνό.
Αν το Ασύρτικο είναι το φρέσκο πρόσωπο της Σαντορίνης, το Νυχτέρι είναι το βάθος και η ωριμότητά της.
Πόσο δημοφιλή είναι;
Το Ασύρτικο γνωρίζει διεθνή αποθέωση. Δοκιμάζεται σε σοβαρές τυφλές γευσιγνωσίες δίπλα σε Chablis ή Riesling και οι κριτικοί το αποθεώνουν για την ορυκτότητα και την κομψότητά του. Πολλά οινοποιεία από την Αυστραλία μέχρι την Καλιφόρνια φυτεύουν πλέον Ασύρτικο, προσπαθώντας να αναπαράγουν τη μαγεία του.
Το Νυχτέρι παραμένει περισσότερο «insider’s secret». Ένα κρασί με βαθιές ρίζες στην σαντορινιά παράδοση, που έχει φανατικούς θαυμαστές. Λόγω της περιορισμένης παραγωγής και των αυστηρών προδιαγραφών του, δεν το συναντά κανείς εύκολα εκτός Ελλάδας. Αλλά αυτό το κάνει ακόμη πιο πολύτιμο για όσους το γνωρίζουν.
Το συγκριτικό πλεονέκτημα των κρασιών της Σαντορίνης
Η Σαντορίνη δεν προσφέρει απλώς καλό κρασί. Προσφέρει μοναδικότητα.
Τα κρασιά της έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα που δύσκολα αντιγράφονται:
Το ηφαιστειακό της έδαφος προσδίδει έντονη ορυκτότητα και αρωματικό βάθος.
Οι αμπελώνες είναι προφυλλοξηρικοί – από τους ελάχιστους στον κόσμο που δεν έχουν προσβληθεί από φυλλοξήρα, με ρίζες που φτάνουν τα 300-400 χρόνια.
* Η ξηρασία, οι ισχυροί άνεμοι και η μικρή στρεμματική απόδοση παράγουν σταφύλια με συμπύκνωση και ενέργεια.
* Η παραδοσιακή καλλιέργεια με κουλούρες προστατεύει τα σταφύλια από τον καυτό ήλιο και τον αέρα και σέβεται τη φύση του νησιού.
Αυτή η αυθεντικότητα δεν αντιγράφεται. Είναι το σήμα κατατεθέν των κρασιών της Σαντορίνης και ο λόγος που τα Ασύρτικα – αλλά και τα Νυχτέρια – συγκαταλέγονται στα πιο ξεχωριστά λευκά κρασιά του πλανήτη.
Δοκίμασέ τα!
Αν ήδη αγαπάς το Ασύρτικο, το επόμενο βήμα είναι ξεκάθαρο: ψάξε για ένα καλό Νυχτέρι από τη Σαντορίνη. Αναζήτησε ετικέτες από οινοποιεία με ιστορία και πειραματίσου με γευστικούς συνδυασμούς. Δοκίμασέ το δίπλα σε ψητό χοιρινό, λιπαρά ψάρια ή ακόμα και με ένα πλατό παλαιωμένων τυριών.
Το πιο πιθανό είναι πως, μόλις το δοκιμάσεις, θα καταλάβεις γιατί το Νυχτέρι δεν είναι απλώς ένα κρασί. Είναι μια οινική εμπειρία με ρίζες στον χρόνο και τη λάβα.
Food & Wine Pairing
Αν ανοίγεις ένα φρέσκο Ασύρτικο: Συνόδεψέ το με ωμά όστρακα, σεβίτσε, ψάρια ή καλοκαιρινές σαλάτες με φέτα και κάπαρη. Η υψηλή του οξύτητα απογειώνει τα ιωδιούχα και όξινα στοιχεία των πιάτων.
Αν επιλέγεις ένα Νυχτέρι: Δοκίμασέ το με χοιρινό με πορτοκάλι, κοτόπουλο με μανιτάρια, καπνιστά τυριά ή ακόμα και όσπρια με κρεμμύδι. Το σώμα και η πολυπλοκότητά του αντέχουν έντονες και γήινες γεύσεις.
Το μυστικό; Όσο πιο σύνθετο το κρασί, τόσο πιο πλούσια μπορεί να είναι και η κουζίνα. Tο Νυχτέρι έχει τη δύναμη να σταθεί δίπλα σε πιάτα που δεν φαντάζεσαι, αλλά φυσικά και να καταναλωθεί παγωμένο ένα βράδυ του Αυγούστου!
Διαβάστε ακόμη: Supernatural Club: Το στέκι του φυσικού κρασιού στη Θεσσαλονίκη
**Τα προϊόντα και οι προτάσεις αγοράς είναι επιλογές των συντακτών του Foodstory χωρίς εμπορικό σκοπό ή διαφημιστικό έσοδο.