Η μακραίωνη παράδοση της καλλιέργειας σταφυλιών και κρασιού στη Σερβία είναι αξιοσημείωτη και συγκεντρώνει το ενδιαφέρον οινόφιλων από όλο τον κόσμο.
Σε αυτό βοηθούν τα πολυάριθμα στοιχεία που υπάρχουν και μαρτυρούν ότι οι ντόπιοι ασχολούνταν με το κρασί ακόμα και πριν τη χριστιανική εποχή.
Στον Μεσαίωνα η αρχή της σερβικής οινικής παράδοσης
Η ανάπτυξη και η άνθηση της αμπελοκαλλιέργειας και της κουλτούρας της οινοποσίας ξεκινά κάπου στον Μεσαίωνα με την κυριαρχία της δυναστείας των Νεμάνιτς.
Οι Νεμάνιτς έφτιαχναν εκκλησίες και μοναστήρια αλλά και αμπελώνες, γιατί το κρασί αποτελεί αναπόσπαστο μέρος όλων των σημαντικών χριστιανικών τελετών.
Ήταν το 1349, όταν ο αυτοκράτορας Δουσάν συνέταξε τον Κώδικα, που ρύθμιζε την παραγωγή και την πώληση του κρασιού. Ο Κώδικας του Δουσάν είναι επίσης γνωστός ως η πρώτη δημοκρατική πράξη στον κόσμο γιατί, όπως λέει στον πρόλογο «δίνεται εντολή στους δικαστές να αποφασίζουν σύμφωνα με τον Κώδικα και όχι με τη θέληση του αυτοκράτορα».
Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, με την αποχώρηση των Τούρκων από αυτές τις περιοχές, αγοράζονται κτήματα και αμπέλια και η οινοπαραγωγή, που μέχρι τότε είχε κατασταλεί και απαγορευτεί, ενεργοποιείται και πάλι.
Η πρώτη καταγεγραμμένη μορφή οινοτουρισμού
Ο Σβέτοζαρ Τουτούνοβιτς, δικηγόρος από τη Νις, το 1884 αγοράζει αμπελώνες στον λόφο Γκόριτσα, κοντά στη Νις, και σε εκείνο το μέρος χτίζει ένα οινοποιείο. Το κελάρι του Τουτούνοβιτς γίνεται τόπος συνάντησης των μποέμ και των θαυμαστών του ποτού των θεών και ο φιλόδοξος οινοποιός χτίζει δίπλα στο οινοποιείο και ένα κτίριο, στο ισόγειο του οποίου βρισκόταν το εστιατόριο και στον επάνω όροφο τα δωμάτια για στέγαση των επισκεπτών.
Μάλιστα, για την πιο άνετη μετακίνηση των οινόφιλων, κατασκευάζεται τραμ που έφερνε τους επισκέπτες από το κέντρο της πόλης και τους επέστρεφε πίσω. Αυτή ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη μορφή οινοτουρισμού βασισμένη στις ίδιες αρχές με σήμερα.
Ταυτόχρονα, οι Σέρβοι αμπελουργοί επενδύουν στην απόκτηση νέων γνώσεων επειδή, ακολουθώντας τα νέα που έρχονται από την υπόλοιπη Ευρώπη, καταλαβαίνουν ότι η φυλλοξήρα αναπόφευκτα έρχεται και στη Σερβία.
Γνωρίζοντας ότι οι κατεστραμμένοι αμπελώνες είναι βέβαιο μέλλον, δημιουργούν φυτώρια αμπέλου και παράγουν νέο φυτευτικό υλικό εμβολιασμένο σε αμερικανικό υποκείμενο. Νεαρά φυτά γεννιούνται από νέα σπορόφυτα και η Σερβία ανακάμπτει απροσδόκητα γρήγορα από αυτήν τη μάστιγα.
Επτά χρόνια αργότερα, το 1899, διοργανώνονται οι πρώτες εκθέσεις σταφυλιών και κρασιού και οι ενδιαφερόμενοι εκδράμουν σε νέους αμπελώνες και γεύονται νέα κρασιά. Όπως και όλα τα άλλα, η ανάπτυξη της αμπελουργίας και του οινοτουρισμού έμειναν σημαντικά πίσω λόγω του Πρώτου και του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου.
Το πρώτο μισό του 20ού αιώνα ήταν γεμάτο υπέροχες επιτυχίες, αλλά και μεγάλες αποτυχίες για ολόκληρο τον τομέα του οινοτουρισμού, ο οποίος τελικά ανέκαμψε μόλις την τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα.
Η οινοπαραγωγή της Σερβίας σήμερα
Σήμερα, η Σερβία είναι χώρα με μεγάλη οινοτουριστική προσφορά. Πολυάριθμα οινοποιεία σε όλες τις αμπελουργικές περιοχές υποδέχονται τους τουρίστες με χαρά, προσπαθώντας να τους προσφέρουν μια αυθεντική εμπειρία της Σερβίας μέσα από μια εξαιρετική γαστρονομική προσφορά.
Ως ένα σπάνιο ανεξερεύνητο διαμάντι του ευρωπαϊκού οινοτουρισμού, η Σερβία θα προσφέρει στους επισκέπτες της τα πάντα: τα καλύτερα κρασιά, η ποιότητα των οποίων έχει επιβεβαιωθεί στους πιο διάσημους διαγωνισμούς κρασιού στον κόσμο, κορυφαίας ποιότητας φαγητό, εντυπωσιακά οινοποιεία, αλλά και μικρά οικογενειακά κτήματα στα οποία οι γνώσεις και η παράδοση οινοπαραγωγής μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά, όμορφη φύση, ασυνήθιστα ενδιαφέρον πολιτιστικό περιεχόμενο, δυναμική ιστορία και χαρούμενους ανθρώπους που θέλουν ολόψυχα να κάνουν τη διαμονή του κάθε επισκέπτη στη Σερβία μια αξέχαστη εμπειρία.
Η οινική χώρα, χωρίζεται σε τρεις μεγάλες αμπελουργικές περιοχές: την Κεντρική Σερβία, τη Βοϊβοντίνα και το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια. Μέσα σε αυτές τις περιοχές υπάρχουν 22 αμπελουργικές εκτάσεις που αποτελούνται από 77 οινοπεδία.
Ο οινοτουρισμός στη Σερβία βασίζεται σε 17 δρόμους κρασιού με ευδιάκριτα κάθετα σήματα κυκλοφορίας. Καθένας από αυτούς οδηγεί σε διαφορετικά μέρη της χώρας, προσφέρει διαφορετικό πολιτιστικό περιεχόμενο και διαφορετικά κρασιά.
Η Σερβία είναι μια χώρα καλών κρασιών γιατί καλλιεργεί με επιτυχία όλες τις πιο σημαντικές παγκόσμιες ποικιλίες σταφυλιού. Ανάμεσα στην αφθονία εξαιρετικών διεθνών κρασιών, ιδιαίτερα ξεχωρίζουν αυτά από αυθεντικές παλιές αλλά και νέες ποικιλίες σταφυλιού. Επομένως, ο οινοτουρίστας συχνά εντυπωσιάζεται από τα κρασιά μας, όπως prokupac, kadarka, tamjanika, seduša, bagrina, smederevka, panonija, morava, probus, sila, neoplalnta… Εξίσου ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τομέας φυσικών κρασιών. Έτσι, διαφορετικές τεχνολογίες και στυλ κρασιού επιτρέπουν σε κάθε οινοτουρίστα να βρει μέσα στην αφθονία καλών προσφορών κάτι πρωτότυπο αλλά και πάλι εύκολα προσαρμόσιμο στο δικό του γούστο.
Υπάρχουν, επίσης, τέσσερις οινοπολιτιστικές διαδρομές: Ο Δρόμος των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων, η Οινική διαδρομή του Δούναβη, η Βασιλική οινική Σερβία και ο Οινικός δρόμος της Κωνσταντινούπολης.
Εστιάζοντας σε διαφορετικά σημεία της λαμπρής οινικής ιστορίας της Σερβίας, καθεμία από αυτές τις διαδρομές δίνει έμφαση σε διαφορετικές εποχές, ηγεμόνες και άλλες ιδιαιτερότητες, συμπεριλαμβανομένης μιας αυθεντικής γαστρονομικής προσφοράς. Ο Οινικός δρόμος της Κωνσταντινούπολης βασίζεται στη σημασία του ιστορικά σημαντικότερου δρόμου στα Βαλκάνια, ο οποίος συνδέει την Ασία και την Ευρώπη για αιώνες.
Αυτή η διαδρομή είναι γεμάτη από τα πιο σημαντικά ιστορικά γεγονότα στα Βαλκάνια, φυσικές ομορφιές, πολιτιστικό περιεχόμενο, απίστευτα ποικιλόμορφη γαστρονομία, διαφορετικές ποικιλίες σταφυλιών και ανεπανάληπτες οινικές εμπειρίες. Με βάση τις ίδιες αρχές, τον τελευταίο καιρό έχει προσφέρει μεγάλη υποστήριξη στο έργο «Ανοιχτά Βαλκάνια».
Με τη διοργάνωση της εκδήλωσης Wine Vision by Open Balkan, το Βελιγράδι θα είναι και φέτος η οινική πρωτεύουσα των Βαλκανίων, από τις 16 έως τις 19 Νοεμβρίου, και θα δείξει με μοναδικό τρόπο την ιστορική σημασία, το σήμερα αλλά και τις προοπτικές της ανάπτυξης της οινοβιομηχανίας. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ένας από τους καλύτερους λόγους για να επισκεφθείτε το Βελιγράδι τον Νοέμβριο και να ανακαλύψετε το τελευταίο κρυμμένο οινικό πετράδι της Ευρώπης.
Περισσότερες πληροφορίες: www.zeneivino.com
